⚡ شبکه لایتنینگ (Lightning) چیست و چگونه کار می کند؟

اگر از صرافی  بیت کوین  خریده‌اید و قصد انتقال آن به کیف پول ارز دیجیتال را دارید، شبکه‌ی لایتنینگ (Lightning) بهترین راه حل است. این نتورک در بلاکچین بیت کوین راه‌اندازی شده و درست مثل یک بزرگراه دو بانده، سرعت و کیفیت نقل و انتقالات را بالا برده است. اگر قصد دارید، در مورد کاربرد و توکن بومی آن بدانید، اگر می‌خواهید بهترین کیف پول لایتنینگ را دانلود کنید، به این مطلب خوش آمدید!

شبکه لایتنینگ برای حل چه مشکلی ایجاد شد؟

اصلی‌ترین دلیل اختراع بیت کوین، ایجاد یک سیستم پرداخت بی‌واسطه بود. بیت کوین برای این راه‌اندازی شد که کاربران بتوانند بدون دخالت بانک‌ها و مؤسسات مالی، به‌طور ناشناس، معاملات و انتقال وجه انجام بدهند.

بلاکچین بیت کوین به سرعت محبوب و پرکاربرد شد و دقیقاً موفقیت آن، باعث آشکار شدن ضعف اصلی آن شد. مشکل این بود: با افزایش کاربر، به علت مقیاس‌پذیری پایین بلاک چین بیت کوین، تراکنش‌ها در صف قرار گرفتند و کارمزدها به شدت افزایش یافتند. 

اگر قرار است بیت کوین به پتانسیل خود برای تبدیل شدن به ابزار انجام تراکنش‌های روزانه برسد، باید مشابه کارت‌های اعتباری یا شبکه‌های پرداخت الکترونیکی، قادر باشد در هر ثانیه به صدها هزار تراکنش پاسخ دهد، اما با توجه به ماهیت تکنولوژی غیرمتمرکز خود، نیاز به هماهنگی همه نودهای (node) درون شبکه خود دارد. به همین دلیل، با مشکل محدودیت تعداد تراکنش در ثانیه روبه رو است و مقیاس پذیری بسیار پایینی دارد.

این باعث شد توسعه‌دهندگان و مهندسان بلاکچین به فکر رفع مشکل بیفتند.

💡 درست حدس زدید! لایتنینگ برای رفع مشکل مقیاس‌پذیری بیت کوین به وجود آمد. این شبکه با ایجاد یک لایه دوم در بلاکچین اصلی بیت کوین، مشکل مقیاس پذیری آن را حل کرد.

شبکه لایتنینگ چیست؟

 لایتنینگ یک شبکه‌ی لایه دوم، شامل چندین کانال پرداخت بین طرفین یا کاربران بیت کوین است. یک کانال از این شبکه در واقع، یک مکانیسم برای انجام تراکنش بین طرفین تراکنش است. با استفاده از این کانال‌ها، دو طرف تراکنش (فرستنده و گیرنه) می‌توانند با یکدیگر مبادلات بیت کوینی انجام دهند.

نحوه‌ی پردازش این تراکنش‌ها در مقایسه با تراکنش‌های استانداردی که در بلاکچین بیت کوین انجام می‌شوند، متفاوت است. این تراکنش‌ها فقط هنگامی در بلاکچین اصلی قرار داده می‌شوند که یکی از طرفین کانالی را راه‌اندازی کند.

بین این دو اتفاق (باز و بسته کردن کانال‌های مبادلاتی)، طرفین می‌توانند بدون اطلاع بلاکچین اصلی، بی‌وقفه وجوه و دارایی‌ها را بین خود جابه‌جا کنند. این روش سرعت تراکنش‌ها را به طرز چشم‌گیری افزایش می‌دهد؛ زیرا پس از تأیید کانال، دیگر لازم نیست همه‌ی تراکنش‌های آن توسط همه نودهای یک بلاکچین تأیید شوند.

کانال‌های پرداخت بین طرفهای مختلف با یکدیگر ترکیب می‌شوند و مجموعه‌ای از نودهای Lightning را تشکیل می‌دهند که می‌توانند معاملات را بین خود هدایت کنند. اتصالات بین کانالهای مختلف پرداختی، شبکه‌ی Lightning را تشکیل می‌دهند. این نتورک یک سیستم تطبیق ساز میان ارائه دهندگان نقدینگی و کانال‌های فرستنده و گیرنده بیت کوین است.

این نتورک به طور رسمی، در سال 2015 توسط جوزف پون (Joseph Poon) و تادئوس دریجا (Thaddeus Dryje) پیشنهاد شد.

کاربرد شبکه لایتنینگ

 همانطور که در بخش قبلی توضیح داده شد، به علت مشکل مقیاس پذیری بیت کوین، در آن یک لایه‌ی ثانوی ایجاد کردند. این لایه از کانال‌های پرداخت خرد (MicroPayment) برای افزایش قابلیت شبکه‌ی اصلی برای تکمیل تراکنش‌ها استفاده می‌کند.

تراکنش‌های انجام شده در لایتنینگ آفچین هستند. یعنی نسبت به تراکنش‌هایی که به صورت آنچین، مستقیماً در بلاکچین بیت کوین انجام می‌شوند، سریع‌تر و کم هزینه‌تر هستند و به آسانی تأیید می‌شوند.

این شبکه به این علت طراحی شده است که با خارج کردن تراکنش‌ها از بلاکچین اصلی و تبدیل آن‌ها به تراکنش‌های خارج از زنجیره (off-chain)، بلاکچین بیت کوین را خلوت کند و باعث کاهش کارمزدهای تراکنش شود.

کاربرد دیگر Lightning، انجام انواع دیگر تراکنش‌های خارج از زنجیره، مانند مبادلات داخلی ارزهای دیجیتال در صرافی‌هاست. به عنوان مثال، این شبکه برای تسهیل توکن سواپ اتمی (atomic swaps) نیز مفید است و امکان تبدیل یک ارز دیجیتال به ارز دیگر را بدون دخالت واسطه ای مانند صرافی های ارز دیجیتال فراهم می‌کند.

مثال عملی در مورد نحوه کار شبکه لایتنینگ

به عنوان مثال شما با کافی شاپ مورد علاقه‌ی خود یک کانال پرداختی مبتنی بر لایتنینگ باز می‌کنید و مقدار معادل 100 دلار بیت کوین را در این کانال واریز و قفل می‌کنید. بدین ترتیب، معاملات شما با کافی شاپ فوری و مستقیم خواهد بود؛ زیرا شما کانالی مستقیم با کافی شاپ دارید.

از طرفی، یک فرد دومی که کانال باز دیگری با فروشگاه مواد غذایی خود دارد، قهوه را از فروشگاه شما خریداری می‌کند. ارتباط میان شما با کافی شاپ و آن فرد تضمین می‌کند که شما می‌توانید از موجودی کانال خود با کافی شاپ، برای خرید مواد غذایی از فروشگاه فرد دوم استفاده کنید. به همین ترتیب، فرد دوم نیز می تواند از موجودی فروشگاه مواد غذایی خود برای انجام تراکنش با فروشگاه‌های موجود در کانال شما استفاده کند.

اگر فرد دوم کانال خود را با فروشگاه مواد غذایی ببندد (و هیچ مشتری مشترک دیگری بین کافی شاپ و فروشگاه مواد غذایی وجود نداشته باشد)، پس شما مجبور می‌شوید کانال دیگری را با فروشگاه مواد غذایی باز کنید تا بتواند از آنجا خرید کنید. به این ترتیب، شبکه‌ای از مبادلات به صورت غیرمتمرکز بین چندین نود Lightning ایجاد و هدایت می شود.

در یک محیط معمولی چند امضایی (multi-signature)، در همان ابتدا، دو کلید اصلی (master key) (یکی عمومی و دیگری خصوصی) رد و بدل می‌شوند. این مبادله کلیدها، دسترسی و خرج کردن وجوه را تسهیل می‌کند. اما در مورد نود Lightning، امضایی رد و بدل نمی‌شود. این کار برای جلوگیری از شناسایی کارمزد تراکنش‌های تأمین مالی ابتدایی Lightning، توسط بلاک چین اصلی انجام می‌شود. در عوض، دو طرف یک کلید را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند که برای اعتبار سنجی معاملات هزینه‌ای (که "مبادلات تعهدی" نیز نامیده می شود) بین خود آن‌ها استفاده می‌شود. این کلید به‌صورت کد QR یا رشته‌ای از اعداد است.

دو طرف می‌توانند "مبادلات تعهدی" نامحدودی را بین خود و سایر نودهای Lightning عملیاتی کنند. در آخر اینکه آنها کلیدهای اصلی خود را فقط در صورت ایجاد و نهایی شدن کانال بین خود رد و بدل می‌کنند.

توکن شبکه لایتنینگ

شبکه‌ی لایتنینگ کوین ندارد. برای پرداخت کارمزد تراکنش، از بیت کوین استفاده می‌شود. کارمزدها نسبت به بیت کوین بسیار پایین است و به صورت ساتوشی محاسبه می‌شود. اگر قصد سرمایه‌گذاری در این آن را دارید، ساده‌ترین راه، خرید و هولد بیت کوین است.

ظرفیت شبکه لایتنینگ

به زبان ساده، ظرفیت شبکه‌ی لایتنینگ نشان می‌دهد در هر ثانیه، چند واحد بیت کوین با استفاده از کانال‌های آن قابل انتقال است. هر چه ظرفیت این شبکه بالا برود، تراکنش‌ها سریع‌تر و با کارمزد پایین‌تر انجام می‌شوند و از سوی دیگر، حجم بیشتری از بیت کوین داد و ستد می‌شود.

نمودار ظرفیت شبکه Lightning در گلسنود نشان از روند صعودی در یکسال گذشته دارد. در ابتدای مارس 2023 این متغییر، به بالاترین سطح خود رسید.

_{نمودار ظرفیت شبکه لایتنینگ بیت کوین}

همان طور که در نمودار بالا مشخص است، در حال حاضر، ظرفیت لایتنینگ 40 هزار بیت کوین در ثانیه است. این مقدار بسیار عالی است و با این روند صعودی، به نظر می‌رسد در آینده نیز این متغییر افزایش خواهد یافت.

 پیش‌بینی می‌شود که پهنای باند Lightning به سرعت گسترش یابد، زیرا هر روز کاربران بیشتری کانال‌های پرداخت ایجاد و از آن استفاده می‌کنند.

ماینر لایتنینگ

شبکه‌ی Lightning با کدامیک از الگوریتم‌های اجماع کار می‌کند؟ آیا می‌توان در این شبکه استخراج ارز دیجیتال انجام داد؟

برای پاسخ به این دو پرسش به موارد زیر دقت کنید:

• استخراج ارز دیجیتال فقط در آن دسته از بلاکچین‌های لایه 1 امکان دارد که با الگوریتم اجماع اثبات کار (POW) کار می‌کنند.
• پاداش استخراج بلوک جدید، با ارز دیجیتال بومی آن شبکه پرداخت می‌شود.

مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: استخراج ارز دیجیتال لایت کوین (LTC)

حال باید دید آیا Lightning بیت کوین این شرایط را داراست؟

لایتنینگ بیت کوین:

•  یک نتورک لایه 2 است.
• ارز دیجیتال بومی ندارد.
• صرفاً یک شبکه‌ی پرداخت است که برای برداشتن بار بلاکچین بیت کوین ایجاد شده.

بهترین کیف پول لایتنینگ

کیف پول لایتنینگ یک اپلیکیشن موبایلی است که امکان انتقال بیت کوین با استفاده از شبکه‌ی Lightning را فراهم می‌کند.

برای یافتن بهترین کیف پول لایتنینگ، ابتدا بهتر است مروری داشته باشیم بر ویژگی‌های یک کیف پول خوب برای انتقال بیت کوین.

معیار انتخاب کیف پول لایتنینگ

با گسترش روز افزون ظرفیت شبکه‌ی Lightning، کاربران بیشتری به استفاده از این شبکه روی می‌آورند. بنابراین طبیعی است که هر روز کیف پول‌های بیشتری تولید شوند که برخی از آن‌ها هنوز در مراحل آزمایشی هستند. پس این مهم است که کیف پولی را انتخاب کنید که آزمایش خود را پس داده باشد.

بنابراین، بهترین کیف پول Lightning کیف پولی است که اولاً کاربر پسند، تا حد ممکن بدون ارور، با رابط کاربری جذاب و ساده، سازگار با گوشی هوشمند، با امنیت بالا و رایگان باشد. در نتیجه بهتر است سراغ کیف پول نرم‌افزاری برویم.

اگر کاربر با تجربه نیستید، استفاده از کیف پول‌های مرورگر اینترنت پیشنهاد نمی‌شود، زیرا این کیف پول‌ها در معرض هک فیشینگ قرار دارند.

در ادامه یکی از بهترین کیف پول‌های Lightning معرفی می‌شود.

مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: معرفی بهترین کیف پول های سرد 2023

کیف‌پول ساتوشی «Wallet of Satoshi» چیست؟

کیف پول والت آو ساتوشی یک اپلیکیشن موبایلی بهینه‌سازی شده برای گوشی‌های اندروید و iOS است. Wallet of Satoshi کیف پول اختصاصی Lightning است و به جز آن، از شبکه‌ی دیگری پشتیبانی نمی‌کند.

شما می‌توانید این اپلیکیشن را از سایت اصلی دانلود کنید.

مزایای این کیف پول موارد زیر است:

 امنیت بالا

کیف پول لایتنینگ ساتوشی حضانتی است، به همین علت از فناوری رمزگذاری پیشرفته برای تأمین امنیت کیف پول استفاده می‌کند و به طور مرتب مورد کنترل‌های امنیتی قرار می‌گیرد.

سهولت استفاده

استفاده از این کیف پول بسیار آسان است. به همین علت، برای کاربران مبتدی و غیر حرفه‌ای نیز مناسب است. در حال حاضر، بیش از 8 میلیون کاربر از این کیف پول استفاده می‌کنند.

برای راه‌اندازی این نرم افزار احتیاجی به کلیدهای خصوصی نیست و در صورت گم شدن موبایل، می‌توانید با ایمیل خود، وجوهتان را بازیابی کنید.

امکان خرید بیت کوین

در کیف پول ساتوشی امکان خرید بیت کوین نیز وجود دارد.

شبکه لایتنینگ در نوبیتکس

صرافی نوبیتکس در ایران از سال 2021، شبکه‌ی لایتنینگ را برای انتقال سریع بیت کوین به سرویس‌های خود اضافه کرده است. کاربران می‌توانند از صرافی نوبیتکس بیت کوین خریداری کنند و با استفاده از آن، بیت کوین‌های خود را به کیف پول مقصد انتقال دهند.

مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: آموزش ویدیویی انتقال از تراست ولت به نوبیتکس

نحوه‌ی انتقال بیت کوین با شبکه لایتنینگ

می‌توانید از کیف پول ساتوشی که در بالا معرفی شد، برای ذخیره و انتقال بیت کوین با استفاده از شبکه لایتنینگ استفاده کنید. شما همچنین می‌توانید از صرافی ایرانی یا خارجی بیت کوین خریداری کنید و به آدرس مورد نظر انتقال دهید.

باید توجه داشته باشید برای دریافت بیت کوین در شبکه Lightning، گیرنده باید یک اینوویس لایتنینگ (LN Invoice) داشته باشد. گیرنده با زدن دکمه «دریافت» در کیف پول خود، این اینوویس را در قالب یک کد QR یا یک رشته‌ی الفبایی و عددی تولید می‌کند. این فاکتور توسط گیرنده در اختیار فرستنده به عنوان یک امضای دیجیتال و تأیید تراکنش قرار می‌گیرد.

بسته به مقدار بیت کوین انتقالی، کارمزد به صورت واحد ساتوشی (کوچکترین واحد بیت کوین) مشخص می‌شود و در هر تراکنش بسته به حجم انتقالی و ترافیک شبکه متغییر است.

مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: بازیابی رمز ارز در صورت انتقال اشتباه

موسسه پشتیبان شبکه لایتنینگ

مؤسسه‌ی لایتنینگ لبز (Lightning Labs) شرکت توسعه‌دهنده و پشتیبان Lightning است. این شرکت روز به روز در حال توسعه‌ی قابلیت‌های این شبکه‌ است و در آخرین اقدام خود، در سال 2022، یک نمونه‌ی آزمایشی از نرم افزار جدید توسعه داده است که با استفاده از آن می‌توان در بلاک چین بیت کوین با ارزهای دیجیتال دیگری نیز تراکنش انجام داد.

این نرم افزار که تارو (Taro) نام دارد، با شبکه‌ی لایتنینگ یکپارچه‌سازی شده و امکان انتقال استیبل کوین‌ها در بلاک چین بیت کوین و بهره‌مندی از تراکنش‌های پرسرعت و کم کارمزد را فراهم می‌کند.

و اما سخن پایانی...

باید توجه داشته باشید که لایتنینگ بیت کوین یک شبکه‌ی تازه تأسیس است و ظرفیت آن هنوز نسبت به شبکه‌های باسابقه‌تر، پایین است. اما برای ما ایرانیان مزیت بزرگی دارد. زیرا کمک می‌کند بدون مشکلات موجود در تراکنش‌های بین المللی مانند مسائل تحریم بانکی، کارمزد بالا و مدت زمان انتظار بالا، به‌راحتی در چند دقیقه واریز وجه به هر گوشه از دنیا داشته باشیم. شما می‌توانید از صرافی های ارز دیجیتال بیت کوین بخرید و با استفاده از این شبکه، در هر لحظه به هر گوشه از دنیا انتقال دهید.

مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: بهترین صرافی خارجی برای ایرانیان