تحلیل آنچین چیست؟ چگونه با تحلیل on-chain ارزهای آینده دار پیدا کنیم؟

در این مقاله درباره چیستی تحلیل آنچین بحث خواهیم کرد و اینکه چگونه می‌توانید از تحلیل آنچین برای بهبود معاملات و سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال استفاده کنید. خیلی از تریدرها اعتقادی به تحلیل آنچین ندارند و معتقد هستند کل تحلیل در کندل‌ها گنجانده شده است. بعضی معتقد هستند تمامی دیتاهای آنچین توسط صرافی‌ها عددسازی می‌شود ولی واقعیت چیست؟ در ادامه مطلب به مفهوم آنچین و تحلیل آن می‌پردازیم.

تحلیل آنچین یا تحلیل درون زنجیره‌ای چیست؟

یکی از شاخصه‌های اصلی بلاکچین شفافیت در دسترسی به داده‌ها است. همین شفافیت به ما اجازه می‌دهد داده‌های خامِ حاوی اطلاعات مهم از جمله تعداد ارزهای ارسال‌ شده، زمان ارسال ارزها، آدرس کیف پول، تعداد کیف پول‌ها، کارمزد ماینرها و جزئیات فعالیت‌های انجام‌شده از طریق تراکنش را استخراج کنیم. به این داده‌های خام که از دفتر کل عمومی به دست می‌آیند و به ما امکان بررسی تمام تراکنش‌های ثبت‌شده روی آن‌ها را می‌دهند، داده‌های آنچین یا درون زنجیره‌ای گفته می‌شود و فرایند تحلیل و بررسی آن‌ها را تحلیل آنچین می‌نامیم.

تحلیلگران برای افزایش درک خویش از بازارهای ارز دیجیتال از تحلیل on-chain استفاده می‌کنند. تحلیل درون زنجیره‌ای مستلزم استخراج داده‌های مختلفی از جمله داده‌های بلاکچین، حجم معاملات، تعداد آدرس‌های هولدر، داده‌های خروجی و ورودی به صرافی‌ها و کیف پول‌ها است. در واقع این داده‌ها به تحلیلگران اجازه می‌دهد تا بتوانند تحلیل بدون سانسوری از بازار را دریافت کنند. در بازارهای مالی سنتی معمولاً این داده‌ها را خود شرکت‌ها یا دولت‌ها منتشر می‌کنند و این امکان وجود دارد که شرکت‌ها داده‌های منتشر شده را تغییر دهند. اما در ارز دیجیتال به دلیل شفافیت هیچ‌ کس توانایی تغییر داده‌ها را ندارد.

برای درک بهتر، خوب است که این موضوع را با یک مثال شروع کنیم. مثلاً ارز دیجیتال بیت‌کوین (BTC) را در نظر بگیرید؛ تصور کنید که با تجزیه‌ و تحلیل on-chain می‌توان میزان تعداد هولدرهای بالای 100 بیت‌کوین یا حتی تعداد آدرس‌های جدید را بررسی کرد. در نهایت شما می‌توانید با بررسی چند شاخص مهم تشخیص دهید که آیا قیمت بازار بیت‌کوین در حال حاضر ارزشمند است یا خیر. همان‌طور که تحلیل بنیادی یک سهام برای درک کامل ارزش یک شرکت در بازار بورس مهم است، تحلیل آنچین هم برای ارزش‌گذاری شبکه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تاریخچه تحلیل آنچین

تاریخچه خلق اولین شاخص آنچین به سال 2011 برمی‌گردد، این شاخص نشان‌دهنده حجم معاملات و تراکنش‌های بیت‌کوین است. این شاخص توسط کاربری به نام Bytecoin در پلتفرم Bitcointalk معرفی شد. بسیاری از صاحب‌ نظران و تحلیلگران خبره بازارهای مالی اعتقاد دارند که بازار را خرید و فروش پول هوشمند جابه‌جا می‌کند. قیمت‌ها زمانی افزایش می‌یابند که پول هوشمند اقدام به خرید کند و برعکس، بازار زمانی ریزشی می‌شود که پول هوشمند اقدام به فروش دارایی خود کند. شاخص CDD به دنبال رصد رفتار پول هوشمند در بازار رمز ارزهاست.

دومین شاخص آنچین در سال 2014 توسط کاربری به نام Gbianchi در پلتفرم Bitcointalk معرفی شد. ارزش شبکه یا Network Value  شاخصی بود که توسط این کاربر معرفی شد.  این شاخص از ضرب قیمت ارز در تعداد ارزهای در گردش به دست می‌آید. تحلیلگران از این شاخص برای دسته‌بندی و ارزیابی کلی یک ارز استفاده می‌کنند. چند سال بعد آقای جان راکلیف با فرمول جدید روی این شاخص HODL Wave را ایجاد کرد.

روند تحول تحلیل آنچین در چند سال اخیر رشد خیره‌کننده‌ای پیدا کرد. افراد متخصصی همچون دیمیتری کالچکین (Dnitry Kalichkin)، نیک کارتر (Nic Carter) ، آنتوئین کالوکس (Antoine Le Calvex)، دیوید پوئل (David Puell) ، مراد محمودف (Murad Mahmudov) با ارائه شاخص‌های جدیدی توانستند تحلیل آنچین را وارد فاز جدیدی کنند و به شکل امروز در بیاورند.

تحلیل آنچین چگونه کار می‌کند؟

تحلیل داده‌های آنچین روش نوینی است که بسیار وابسته به تکنولوژی بلاک‌چین است. علم اقتصاد طی قرن اخیر به دلیل فسادهای سیستماتیک دچار تزلزل شده است که عامل اصلی این فساد بحث تمرکز است. تمرکز ثروت و اطلاعات در دست دولت‌ها یا گروه‌های خاص بدون اینکه امکان دسترسی به آن‌ها برای همگان به شکل برابر فراهم باشد. این موضوع باعث ایجاد رانت‌های اطلاعاتی شده است و در نهایت باعث ثروتمند شدن افراد رانت‌خوار و فقیر شدن شهروندان جامعه شده است. دسترسی به داده‌های آن‌چین راهی است برای اینکه دسترسی به اطلاعات برای همه آزاد و برابر باشد و رانت اطلاعاتی از بین برود. داده آن‌چین در واقع به ما کمک می‌کند در موقعیتی برابر با سایرین بتوانیم به کسب سود بیشتر فکر کنیم.

بررسی تفاوت تحلیل آنچین و تحلیل تکنیکال

در واقع تحلیل آن چین روشی برای بررسی کردن بازار در زمینه داده‌های کلان است. از همین روست که تحلیل آن‌چین می‌تواند مکمل خوبی برای تحلیل تکنیکال باشد. شما نمی‌توانید پاسخ خیلی از مسائل را از طریق تحلیل تکنیکال به دست آورید چرا که تحلیل تکنیکی نگاهی به داده‌های کلان ندارد. در واقع تحلیل آن‌چین،  هم به بازار نگاه می‌کند هم به مسائلی فرای بازار. همین موضوع سبب می‌شود که دید ما را نسبت به بازار عمیق‌تر کند و این بیانگر اهمیت تحلیل آن‌چین است. 

کاربردهای تحلیل آنچین

دو کاربرد مهم تحلیل آنچین تشخیص رفتار سرمایه‌گذاران و پیش‌بینی روند آتی بازار است. شاخص‌های بسیاری برای تشخیص و روان‌شناسی رفتار هولدرها وجود دارد. به‌ عنوان‌ مثال شما می‌توانید متوجه شوید که میانگین قیمت خرید بیت‌کوین در سال‌های گذشته چه مقدار بوده است، یا می‌توانید متوجه شوید چه تعداد هولدر بالای 100 بیت‌کوین در بازار وجود دارد.

شما با تحلیل آنچین می‌توانید از سلامت شبکه، سود یا ضرر ماینرها، سطوح خرید وال‌ها و خیلی مطالب دیگر مطلع شوید. این داده‌ها به شما کمک می‌کنند در مورد خرید در نواحی و محدوده‌های مختلف تصمیم درستی بگیرید. تشخیص رفتار وال‌ها، تعیین‌کننده رفتار آینده بازار است. چون در بازارها افراد بزرگ با فشار فروش یا فشار خرید روند بازار تعیین می‌کنند. اگر شما بتوانید رفتار این افراد را زیر نظر بگیرید قطعاً می‌توانید تحلیل‌های درستی در مورد بازار داشته باشید.

تفاوت معاملات آنچین و آفچین

تراکنش‌های آنچین بر بستر شبکه بلاکچین انجام می‌شوند و ارتباطی به خارج از شبکه ندارند؛ مثل تراکنش‌های شبکه بیت‌کوین. این تراکنش‌ها توسط ماینرها تأیید و در بلاک چین ثبت می‌شوند. اما تراکنش‌های آفچین خارج از بلاکچین انجام می‌شوند. پروتکل‌هایی وجود دارند که با فراهم کردن امکان تراکنش‌های آفچین با سرعت بالاتر و کارمزد کم‌تر در مقایسه با تراکنش‌های آنچین، به دور زدن مشکلات مقیاس‌پذیری و محدودیت‌های موجود در تراکنش‌های درون شبکه کمک می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های تراکنش‌های آنچین با تراکنش‌های آفچین، سرعت پایین‌تر و کارمزد بالاتر آن‌هاست. با این حال، به دلیل امنیت پایین‌تر تراکنش‌های آفچین، هنوز بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند که از تراکنش‌های آنچین استفاده کنند. به خصوص اگر قصد داشته باشند حجم زیادی دارایی را از یک حساب به حساب دیگر انتقال بدهند. از جمله شبکه‌های آفچین می‌توان به شبکه لایتینگ بیت‌کوین اشاره کرد.

مزایا و معایب تحلیل on-chain

تحلیل آنچین یکی از مزیت‌های دنیای ارز دیجیتال محسوب می‌شود که هیچ کدام از بازارهای مالی سنتی چنین ویژگی را ندارند؛ اما این مزیت، محدودیت‌هایی دارد که باید از آن آگاه باشیم. مقایسه اندیکاتورهای آن چین بین رمز ارزهای مختلف نیازمند تفسیر دقیق و درست آن‌هاست. همه بلاک‌چین‌ها شبیه به یکدیگر نیستند. مثلاً بیت‌کوین بر هدف تبدیل‌شدن به طلای دیجیتال متمرکز است و اتریوم برای توسعه اپلیکیشن‌ها کاربرد دارد. در مجموع می‌توان گفت که رشد این ویژگی بازار بسیار مثبت است. برخی از محدودیت‌های تحلیل آنچین عبارتند از:

1-تحلیل آنچین برای تریدرهایی که بازه‌های کوتاه‌مدتی کار می‌کنند مناسب نیست. این داده‌ها برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت مناسب است. این داده‌ها می‌توانند سطوح مناسب سرمایه‌گذاری در بلندمدت را مشخص کنند یا بگوید الان ارز مورد نظرتان بیش از ارزش ذاتی در حال معامله است یا کمتر از ارزش ذاتی.

2-بعضی از داده‌های بلاک‌چین شاید به‌درستی قابل تفسیر نباشند. هنوز بلاک‌چین نتوانسته به شفافیتی که مدنظر سرمایه‌گذار است برسد. می‌توان ادعا کرد که بعضی از شاخص‌ها هنوز امتحان لازم را پس نداده‌اند و قابل‌ اعتماد نیستند.

3-راه‌حل‌های لایه دو نظیر شبکه لایتنینگ در بیت‌کوین و پلاسما و رول‌‌آپ‌های زی‌کی در اتریوم، پتانسیل تغییر حجم معاملات قابل‌ اندازه‌گیری درون زنجیره‌ای و اندیکاتورهای متکی بر توان عملیاتی این تحلیل را دارند. تفسیر این معیارها می‌تواند بسته به تغییرات فعالیت‌های آنچین تعدیل پیدا کند.

نکته‌ی اصلی این است که شاید بعضی از داده‌های در سایت‌های مختلف متفاوت باشد؛ ولی دلیل آن چیست؟ بعضی کارشناسان معتقد هستند که معیار اندازه‌گیری‌های پلتفرم‌ها متفاوت است؛ ولی هیچ قطعیتی در مورد صحت این اطلاعات وجود ندارد. بعضی از سرمایه‌گذاران معتقد هستند که بازارساز با همکاری با پلتفرم‌های معروف تحلیل آنچین می‌تواند داده‌ها را به نحوی تغییر دهد تا بتواند تفکر تریدرها به‌اشتباه بیندازد و روند بازار به صورتی که می‌خواهد تغییر دهد.

تحلیل on-chain و آینده ارزهای دیجیتال

با توجه به روند ارزهای دیجیتال و کمکی که تحلیل آنچین به شفافیت در این حوزه می‌کند، می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده نزدیک این تحلیل می‌تواند جای خود را در بین تحلیل‌های تمامی تریدرهای ارز دیجیتال باز کند. در حال حاضر بیشتر سرمایه‌گذاران از این شاخص‌ها برای معاملات خود کمک می‌گیرند؛ اما این خوش‌بینی وجود دارد که در سال‌های آینده شاخص‌های آنچین بتوانند به تشخیص روند کوتاه‌مدت هم کمک شایانی کند. به دلیل رشد و پیشرفت در حوزه ارزهای دیجیتال، احتمالا تفسیر شاخص‌ها با تغییراتی مواجه شود.

آموزش تحلیل آنچین

در ابتدا باید پلتفرم مورد نظر خودتان را که بر مبنای تحقیقات شما بهترین داده‌ها را ارائه می‌دهد، انتخاب کنید. بعد از انتخاب پلتفرم، باید با استفاده از توضیحاتی که در سایت‌ها موجود است و آموزش‌های ارائه شده، به تحلیل داده‌های بپردازید.

معرفی پلتفرم‌های برتر تحلیل آنچین

دسترسی به داده‌های آنچین به‌صورت Open source است؛ ولی شما باید برای دسترسی نیاز به یک پلتفرم دارید تا بتوانید داده‌ها را بازخوانی کنید. بعد از به‌ وجود آمدن چنین نیازی در دنیای ارز دیجیتال، پلتفرم‌های بسیار زیادی ایجاد شدند که به تریدرها و سرمایه‌گذاران سرویس‌دهی می‌کند. از جمله معروف‌ترین پلتفرم‌ها عبارتند از:

1-گلسنود

پلتفرم Glassnode جزو بهترین و معروف پلتفرم‌های تحلیل آنچین است. بسیاری از تریدرها و سرمایه‌گذاران از این پلتفرم جهت ارزیابی آنچین بازار استفاده می‌کنند. گلسنود یک شرکت سوئیسی است که طیف گسترده‌ای از شاخص‌های آنچین را به‌ صورت نوآورانه به مخاطبان ارائه می‌دهد. این پلتفرم دارای سه برنامه دسترسی کاربران است: رایگان، پیشرفته 29 دلار و حرفه‌ای 799 دلار.

2- کریپتوکوانت

سایت CryptoQuant از ابزارهای تحلیلی بسیار متفاوت در زمینه تحلیل آنچین است و به افراد کمک می‌کند که دسترسی کامل و شفافی به اطلاعات درون زنجیره‌ای داشته باشند. این سایت داده‌های جامعی را برای معاملات ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهد. این اطلاعات شامل اطلاعات بازار، داده‌های درون زنجیره‌ای و همچنین اندیکاتورهای کوتاه‌مدت/بلندمدت برای بیت‌کوین، اتریوم، استیبل‌کوین‌ها و آلت‌کوین‌ها است.

3- سنتیمنت

سایت Santiment جزو قوی‌ترین سایت‌های ارائه‌دهنده تحلیل آنچین است. شما در این سایت علاوه بر مشاهده تحلیل آنچین بازار می‌توانید بعد روانی بازار را رصد کنید. ابزارهای متنوعی در این سایت وجود دارد که به شما کمک می‌کند که بتوانید به طور دقیق از نظر آنچین و سنتیمنتال بازار را رصد کنید و به تحلیل بپردازید.

4-کوین متریک

سایت Coin Metrics جزو اولین سایت‌های تحلیل آنچین محسوب می‌شود که به‌صورت منبع‌باز ارائه شد. اولین شاخص‌های آنچین توسط این سایت به بازار ارزهای دیجیتال معرفی شد و باعث رشد این تحلیل در کریپتوکارنسی شد. کوین متریک یکی از سایت‌های تجزیه‌ و تحلیل ارزهای دیجیتال است که داده‌های آن چین یا درون شبکه‌ای را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. اما تفاوتی که کوین متریک با دیگر سایت‌های تجزیه و تحلیل ارزهای دیجیتال دارد این است که داده‌ها در این وب سایت در هر دقیقه یا در هر چند ثانیه به روزرسانی می‌شوند.

5-مساری

وب‌سایت Messari با طبقه‌بندی و کنار هم قراردادن اطلاعات به‌صورت جامع و کاربردی به سرمایه‌گذاران سازمانی و فعالین بازار ارز دیجیتال کمک می‌کند تا بتوانند در مورد آینده بازار تصمیمات بهتری اتخاذ کنند. شما با مراجعه به این سایت علاوه بر تحلیل‌های آنچین می‌توانید به سنتیمت بازار، آنالیز اطلاعات فعالین و شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری، تحلیل روند بازار دسترسی داشته باشید.

6-Lookintobitcoin

وب‌سایت Look into Bitcoin یکی از پایگاه‌های ارائه‌دهنده رایگان داده‌های آنچین و اندیکاتورهای استخراج شده از اطلاعات بلاک‌چین بیت‌کوین است. متریک‌های ارائه شده در این وب‌سایت تقریباً بلندمدت هستند. این وب‌سایت نمودارهای بیت‌کوین را به‌ صورت رایگان و اعلان‌های خود را با قیمت مقرون‌ به‌ صرفه ارائه می‌دهد که می‌تواند در سایر پلتفرم‌ها چندین هزار دلار در سال هزینه داشته باشد. در برخی موارد، نمودارهایی که این وب‌سایت نشان می‌دهد به‌سادگی در هیچ جای دیگری در دسترس نیستند.

7-نانسن

وب‌سایت Nansen یک پلتفرم تحلیلی برای بلاک‌چین است که داده‌های روی درون زنجیره‌ای را با یک پایگاه‌ داده عظیم و دائماً در حال آپدیت، شامل میلیون‌ها کیف پول ترکیب می‌کند. Nansen  به سرمایه‌گذاران و متخصصان کریپتو کمک می‌کند که در مورد داده‌های بلاک‌چینی، سیگنال را از نویز تشخیص دهند. پلتفرم نانسن این کار را با جمع‌آوری داده‌ها از میلیون‌ها آدرس انجام می‌دهد و آن را در انطباق با همه فعالیت‌هایی قرار می‌دهد که بر روی بلاک‌چین اتفاق می‌افتد؛ در نهایت، تحلیل‌هایی با درک آسان ارائه می‌دهد.

8-زنگل

Xangle یک وب سایت چینی تحلیل آنچین چینی که علاوه ارائه تحلیل آنچین، تقویم بسیار قوی کاری برای ارزهای دیجیتال؛ چارت‌های تکنیکال و اخبار مهم هم پوشش می‌دهد.

9-ارزویژن

ارزویژن پلتفرمی برای تحلیل داده‌های بلاک‌چینی و بازار ارزهای دیجیتال است که به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران این قدرت را می‌دهد تا آنچه ورای نوسان قیمت دارایی‌های دیجیتال و اخباری که از این صنعت به گوش می‌رسد را ببیند و بشنود. ارزویژن با ارائه داده‌های پیشرفته و تفکیک‌ شده از منابع اطلاعاتی مختلف، دید بهتری برای تصمیم‌گیری گروه‌های مختلف سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.

10-Whalemap

Whalemap یک وب سایت تحلیلی آنچین که بسیاری از داده‌های آنچین را به‌ رایگان با مخاطبان خود به اشتراک می‌گذارد. این پایگاه از شاخص‌های مهمی استفاده می‌کند و می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا بتوانند در مورد سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین بهتر تصمیم‌گیری کنند.

نتیجه گیری

در این مقاله به معرفی تحلیل درون زنجیره‌ای یا On-chain analysis پرداختیم. همان‌طور که گفته شد، تحلیل درون زنجیره ای چیزی شبیه به تحلیل فاندامنتال است، با این تفاوت که در تحلیل فاندامنتال به بررسی ارزشمندی یک شرکت یا پروژه پرداخته می‌شود. اما در تحلیل آن چین بررسی ارزشمندی یک شبکه با استفاده از داده‌های بلاکچین آن صورت می‌گیرد. داده‌های درون زنجیره‌ای توانسته‌اند راه خودشان را در سال‌های اخیر باز کنند و پروژه‌های بسیاری در این زمینه فعال شده‌اند.